Jaarverslag 2024
1. Inleiding
De Krommerijnder is een trekschuit die een grote invloed heeft gehad
op de culturele, sociale en economische ontwikkeling van het Kromme
Rijngebied. Eeuwenlang heeft de schuit het vervoer verzorgd van
mensen en goederen over de Kromme Rijn van Wijk bij Duurstede naar
Utrecht en terug. Tussen 1930 en 1935 verdween de schuit uit het
rivierbeeld. In die tijd werd het vervoer overgenomen door
vrachtwagens. Deze waren sneller en flexibeler inzetbaar.
De Stichting Wijkse Projecten heeft in 2010 het initiatief genomen deze
schuit opnieuw te bouwen. Op 19 juli 2013 werd de replica
Krommerijnder officieel in gebruik genomen en op 30 november van dat
jaar overgedragen aan de Stichting Beheer Krommerijnder, die sindsdien
de exploitatie realiseert.
De organisatie en uitvoering van activiteiten, het varen en onderhouden
van de schuit en het besturen van de Stichting Beheer Krommerijnder is
geheel in handen van een enthousiast team van vrijwilligers.
Sinds het vaarseizoen 2023, van begin april tot eind oktober, vaart de
Krommerijnder volgens rooster elke zaterdag om 13.30 uur van Wijk bij
Duurstede naar Cothen en terug met maximaal 12 passagiers. Dit zijn de
zogenoemde opstap- of kaartjesvaarten. Op zondagen en doordeweekse
dagen worden er op nader af te spreken vertrektijden groepsvaarten
georganiseerd.
Op speciaal verzoek kunnen groepsvaarten ook een exclusief thematisch
karakter hebben. Gedurende de ongeveer drie uur durende tocht,
inclusief een korte stop in Cothen, kunnen de passagiers van de
prachtige natuur en cultuur langs de oevers van de Kromme Rijn
genieten.
Alle vaarten zijn te boeken bij de VVV via het online ticketing systeem.
Sinds 2017 worden er in overleg en met toestemming van
Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden per seizoen enkele
zogenoemde Utrechtvaarten georganiseerd. Daarbij wordt in goed
overleg met HDSR de planning aangepast aan het maaischema van het
waterschap.
3. Vaarseizoen 2024
Het vaarseizoen 2024 is prima verlopen. Dankzij de vernieuwde accu’s
heeft de schuit prima gefunctioneerd. Er hoefden gedurende het seizoen
geen vaarten te worden afgezegd door technische storingen.
In totaal zijn er 72 vaarten gemaakt met betalende gasten,
onderverdeeld in:
•
21 opstapvaarten, op de zaterdagen in mei t/m september;
•
43 groepsvaarten, in de maanden april t/m oktober;
•
8 Utrechtvaarten, verdeeld over twee weken en de terugvaart op de
twee vrijdagen niet meegerekend.
Tijdens de opstapvaarten op zaterdag en de Utrechtvaarten werden er in
totaal 279 gasten verwelkomd op de Krommerijnder. Dit is een mooi
resultaat, eens te meer omdat de Krommerijnder slechts één maal per
dag het traject Wijk bij Duurstede - Cothen heen en terug mag varen met
een maximum van vijf vaarten per week.
Op 12 augustus is er in samenspraak met Stichting Binding een gratis
vaart georganiseerd voor statushouders (mensen met een
verblijfsvergunning) in de gemeente Wijk bij Duurstede. Dit werd zeer op
prijs gesteld.
Die dag is er gevaren met twee Syrische gezinnen en een man uit Jemen,
die tot grote verrassing van een ieder een complete maaltijd had
verzorgd voor alle deelnemers. Alle gasten waren zeer enthousiast.
5. Samenwerking
VVV
De contacten met de VVV, waar dit jaar een bestuurs- en management
wissel plaatsvond, verliepen in 2024 op soepele wijze. Niet of nauwelijks
gehinderd door vaarbeperkingen kon het gebruikelijke patroon van
reserveren, afstemmen en communiceren over bijzondere wensen
worden gevolgd. De voordelen van het in 2023 geïmplementeerde online-
booking systeem bewezen de toegevoegde waarde voor onze
vaartevcoördinator en penningmeester.
In november is de samenwerking met VVV geëvalueerd en kon worden
geconcludeerd dat de nieuwe wijze van samenwerken met voldoende
vertrouwen kan worden gecontinueerd
Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden
De samenwerking met HDSR was ook in 2024 onveranderd goed.
Alice onderhoudt het contact met de verschillende verantwoordelijken
bij HDSR t.a.v. vergunningverlening en actuele zaken zoals bijvoorbeeld
stremmingen als gevolg van maaiactiviteiten en planning van
Utrechtvaarten.
Begin april hebben was het bestuur vertegenwoordigd op de
afscheidsreceptie van mevrouw Corrie Langemeijer die gedurende een
reeks van jaren ons vaste aanspreekpunt bij en adviseur namens HDSR
was. Bij die gelegenheid maakten wij ook persoonlijk kennis met de
nieuw contact persoon de heer Harrie Kosterman, belast met o.a.
vergunningverlening. In overleg met hem hebben wij het pas ingediende
verzoek een vergunning te verlenen voor het uitvoeren van speciale
vaarten zoals bijv. de Utrechtvaarten ingetrokken. Dit met het oog op
lopende juridische bezwaarprocedures van aanwonenden tegen het
besluit van HDSR alle motorische vaarten (verbrandings- en elektrische
motoren, m.u.v. de Krommerijnder en de maaiboot) te verbieden.
Gedurende het vaarseizoen was er herhaaldelijk contact met het doel
inzicht te krijgen in de stand van zaken en te bewerkstelligen dat de
Krommerijnder toestemming zou krijgen in afwijking van de t/m 2024
geldende vergunning speciale vaarten zoals de Open Monumentendag in
september en de Sinterklaasvaart naar Cothen in november, te kunnen
uitvoeren. Nog altijd in afwachting van de definitieve uitspraak in de
juridische procedure werd voor de afzonderlijke speciale vaarten elke
keer kort voor de uitvoering er van groen licht gegeven. Dit versterkte
onze conclusie dat HDSR de Krommerijnder goedgezind is.
Kort na de rechtelijke uitspraak in de bezwaarprocedure van
omwonenden tegen het vaarverbod (het bezwaar werd niet ontvankelijk
bevonden) kon na overleg met HDSR het formele verzoek tot verlenging
van onze vaarvergunning worden ingediend.
Twee weken na indiening van ons verzoek, waarvan de voorbereidingen
overleg inmiddels al bijna een jaar in beslag had genomen, kwam het
verlossende besluit en honorering van de aanvraag.
Theehuis Rhijnauwen
De uitbater van het Theehuis Rhijnauwen heeft ook in 2024 zijn
welwillende medewerking verleend aan de Utrechtvaarten.
Al in een vroeg stadium kon in goed overleg de periodes van de
Utrechtvaarten worden afgestemd en de voorbereidingen voor het
gebruik van aanlegplaats en oplaadpunt worden gedaan.
6. Pr en communicatie
Weliswaar heeft de Stichting Beheer Krommerijnder geen vastomlijnd
communicatieplan, met de publicatie van nieuwsbrieven onder de
noemer “Schipperstips” en de inzet van sociale media zoals Facebook
wordt er behoorlijk aan de weg getimmerd. Bestuurssecretaris Alice
Deinum-Teekman en webbeheerder Maarten de Wit verzorgen resp.
redactie en publicatie van de informatie.
In 2024 verscheen er een tweetal nieuwsbrieven, april en november, en
werden er gedurende het seizoen 25 facebook berichten geplaatst. Het
best bekeken bericht was de eerste aankondiging van de Utrechtvaarten.
Het bericht kende maar liefst 2400 views.
Alle andere berichtjes en verslagen van de Utrechtvaarten deden het
zoals altijd ook goed. Zoals bijvoorbeeld een verslagje van een
kinderfeestje op 19 april. Dit laatste werd maar liefst 776 keer bekeken.
Een bericht over een koffiepauze tijdens het groot onderhoud kreeg 1229
views. Een teken dat men zich ook daarbij betrokken voelt.
De VVV heeft, zoals inmiddels gebruikelijk, weer een aantal keer een
speciaal bericht op Facebook gezet over onze vaarten. Bovendien 'repost'
de VVV vaak onze berichtjes waardoor ons bereik veel groter is.
7. Medewerkers/vrijwilligers
De Stichting Beheer Krommerijnder en de Krommerijnder worden in de
vaart gehouden door vrijwilligers.
In 2024 bestond het onderhoudsteam uit de volgende vrijwilligers: Albert
van Putten, Alice Deinum-Teekman, Dick Velders, Harm Otter, Jan
Kemink, Joop van Os (coördinator), Jos Nolet, Maarten de Wit, Peter
Post, Ruud Waltman, Theo Rinkema en Willem Metz.
Bij aanvang van het vaarseizoen 2024 telde het schippersgilde 22
schippers, te weten: Albert van Putten, Alice Deinum-Teekman, Arie
Kauffman, Atie Klaver, Bert Stuart, Dick Velders, Hans Melkert, Harm
Otter, Inge de Beukelaar, Jacob Huizinga, Jan Kemink, Joop van Os, Jos
Nollet, Maarten de Wit, Paul Gevaerts, Peter Post, Ruud Waltman, Theo
Rinkema en Willem Metz.
Helaas moest dit seizoen i.v.m. overlijden afscheid worden genomen van
een tweetal schippers, te weten Willem Metz en Hans Melkert.
Het team van sluisbedieners bestond in 2024 uit: Alice Deinum-Teekman,
Dick Velders, Harm Otter, Joop van Os, Maarten de Wit, Ruud Waltman en
Wim Deinum.
8. Financiële zaken
De Stichting heeft het jaar 2024 goed afgesloten ondanks dat er door
enkele tegenvallers van technische aard iets meer geld is uitgegeven dan
er is ontvangen.
De opbrengsten zijn met bijna € 450 lager dan in het jaar 2023,
voornamelijk omdat het bedrag aan ontvangen fooien aanzienlijk minder
is dan in 2023. Mogelijk wordt dit veroorzaakt omdat de gasten minder
contant geld op zak hebben?
De kosten zijn gestegen. De belangrijkste kostenposten die het betreft
zijn:
•
Groot onderhoud is bijna € 3.900 hoger dan 2023. Dit is voornamelijk
veroorzaakt door het vervangen van de batterijen. Dit heeft eerder
plaatsgevonden dan was voorzien.
•
Ook dit jaar zijn de kosten van de verzekeringen gestegen (ongeveer
€ 300).
Het bestuur heeft besloten om het negatief saldo van opbrengsten en
kosten te onttrekken aan de bestemmingsreserve. De Stichting is er in
geslaagd de afgelopen jaren een gezonde reserve op te bouwen.
Als onderbouwing van de reserve heeft de Stichting een onderhouds- en
een investeringsplan.
2. Van het bestuur
Het bestuur van de Stichting Beheer Krommerijnder werd in 2024
gevormd door Alice Deinum-Teekman (secretaris/communicatie), Arie
Kauffman (voorzitter), Dick Velders (schipperscoördinator, onderhoud),
Joop van Os (technische zaken, onderhoud), Herman Steijger
(penningmeester) en Maarten de Wit (vaartencoördinator, beheer
website, onderhoud).
Het bestuur kwam in 2024 vijf keer in vergadering bijeen. Tussen de
vergaderingen door werden dringende bestuurszaken regelmatig via mail
of Whatsapp kortgesloten. Vaste onderwerpen in de vergaderingen waren
de continuïteit van het beheer, financiën, onderhoud op korte-, midden-
en lange termijn, de inhoud van schippersbijeenkomsten (incl.
bijscholing EHBO en reanimatie), de communicatie en de winterstalling
2024/2025.
De gebruikelijke EHBO/reanimatie bijeenkomst vond plaats op 24
februari bij AEGIR-Marine. Aan de training, die werd verzorgd door EHBO-
docenten de Leeuwenridders uit Cothen, namen 17 schippers deel.
4. Beheer, techniek en onderhoud
Nadat de schuit 1 december 2023 uit het water was getakeld, werd
duidelijk dat groot onderhoud noodzakelijk was. Bij het afspuiten van de
algen en schelpen ontstond er een groot gat aan de stuurboordzijde
voorsteven. Een van de gangen was ernstig aangetast. Naar later bleek,
was dit veroorzaakt door zogenoemd spinthout. Hout dat van zachtere
kwaliteit is en daardoor sneller rot.
Eind januari 2024 is er begonnen met herstel en noodzakelijk onderhoud.
Er werden nieuwe stukken kern eikenhout in voorsteven en punt
geplaatst. Bodemvlak, binnenkanten voorsteven en achtersteven zijn
schoongekrabd, geschuurd, in de primer gezet en daarna afgewerkt met
bilgeverf. Alle kistdeksels werden verwijderd, geschaafd, geschuurd en
vier maal in de Jotun olie gezet. Rondom werden de blanke delen
geschuurd en drie maal in de Jotun olie gezet. Ook de doften zijn
geschaafd en met dezelfde Jotun bewerkt. Alle accubakken zijn
schoongemaakt en de accu’s gecontroleerd. Dit werd na de te
waterlating nogmaals gecheckt en in orde bevonden. De accu
meter/monitor is vervangen en zodanig ingebouwd dat regenwater
minder kan inwateren. Een extra stootbalkje boven de startsleutel moet
voorkomen dat deze, als er iets op valt, afbreekt. Een extra bilgepomp
aan stuurboord is verdiept aangebracht. Hopelijk zorgt dat er voor dat er
minder regenwater in de schuit blijft staan. De motor is geschuurd en
drie maal voorzien van een laag menie en afgewerkt met een laag anti-
fauling. Ook is het onderwaterschip tot aan de waterlijn geschuurd en
voorzien van een dubbele laag onderwaterprimer met daaroverheen een
laag anti-fauling.
Op de laatste onderhoudsdag, zaterdag 6 april, zijn alle horizontale
houten delen nogmaals behandeld met een laag Jotun-olie. Het geheel
zag er daarna weer voortreffelijk uit. Tenslotte zijn de vlonders
gerepareerd, in twee delen gezaagd en voorzien van een vingergat om
het uitnemen en schoonmaken te vereenvoudigen.
9 april ging de Krommerijnder weer te water. Dat was nog even spannend
omdat tijdens het vervoer met de oplegger van Lunenburg naar de brug
in de Nieuweweg, een ligger van de stalen bok losschoot en de schuit
scheef kwam te hangen. Gelukkig was er geen ernstige schade.
Bij de steiger in Cothen zijn twee extra meerpalen geslagen, zodat die
vanaf de steiger beter bereikbaar zijn. De Krommerijnder heeft zes
nieuwe grotere stootwillen/fenders (er waren er een paar lek) in de hoop
dat hiermee krassen kunnen worden voorkomen. De bakskisten zijn niet
meer met stangen afsluitbaar. Na het afnemen en opnieuw plaatsen van
de deksels bleek het ondoenlijk de stangen goed uit te lijnen en passend
te maken. Tot nu toe zijn er geen teken van diefstal ervaren. Bovendien
zijn de accu’s te zwaar om zo maar even mee te nemen. Wat te doen
tegen mogelijk diefstal als we bij het theehuis Rhijnauwen afmeren,
moet nog eens worden heroverwegen. De ketting om de schuit vast te
leggen in het Balkengat is omwikkeld met een fietsband om schade aan
het gangboord te voorkomen.
De werkzaamheden hebben in verschillende samenstelling ca 40 dagen in
beslag genomen. Dick en Joop hebben daar samen ongeveer 210 uur aan
gewerkt. Peter, Theo en Maarten hebben ca. 105 uur aan besteed. Alice,
Jos, Harm, Jan K, Gerard S, Ruud, Albert v P en Willem Metz zijn er
samen zo 50 uur mee bezig geweest. Inclusief voorbereiden , bestellen,
boodschappen e.d. zijn er ca. 370 uren aan het onderhoud besteed.
Vooraf was de inschatting dat er ongeveer 480 manuren nodig zouden
zijn. Het onderhoudsteam is daar dus ruim onder gebleven.
De begroting voor het onderhoud bedroeg € 2503 (€ 4153 minus € 750
huur Lunenburg en uit/in het water takelen € 900) en was daarmee min
of meer toereikend. Na afronding van de onderhoudswerkzaamheden was
er nog voldoende Jotum-olie, bilgeverf en Sikaflex kit om in het
aankomende vaarseizoen tussentijds eventuele kleine schades te
herstellen en enkele werkzaamheden te verrichten zoals:
•
schuren en in de Jotum zetten van het bord bij het keerpunt bij de
sluis in Cothen;
•
schuren en in de Jotum zetten van toegangsbord en poort bij het
balkengat;
•
vervangen van het kippengaas (tegen uitglijden) op de steiger van de
Blauwe Pannen.
Nadat in augustus 2023 twee nieuwe accus’s werden geplaatst, bleek het
noodzakelijk in juli 2024 ook de ander zes accu’s te vervangen. Met bijna
acht nieuwe accu’s moet de energievoorziening naar verwachting tot en
met 2027 voldoen.
Op zaterdag 14 september is traditiegetrouw deelgenomen aan de Open
Monumentendag (OMD). Vanaf kasteel Rhijnestein zijn er drie korte
vaarten gemaakt naar de monumentale sluis in Cothen. Dit jaar was erg
veel belangstelling. Onderweg en tijdens het keren bij de sluis hebben de
schippers van dienst de gasten veel wetenswaardigheden kunnen
vertellen wat zeer op prijs werd gesteld. Een niet onbelangrijk detail,
het weer was, zoals meestal op de OMD, wederom fantastisch.
Helaas kon de Krommerijnder eind november de Sint en zijn Pieten niet
naar Cothen brengen. Een week voor de betreffende vaart werd een
serieus probleem in het elektrische systeem ontdekt dat niet op tijd kon
worden opgelost.
Het in 2023 in samenwerking met de VVV gestarte E-ticketsysteem heeft
in 2024 enkele kleine aanpassingen gehad. Inmiddels functioneert het
boekingsysteem naar volle tevredenheid en kunnen vaarten met de
Krommerijnder gedurende het gehele jaar 24/7 online worden geboekt.